เอกซเรย์ปอด (Chest x-ray) สามารถบอกอะไรได้บ้าง ทำไมถึงมีความสำคัญ

เอกซเรย์ปอด นั้นถือเป็นหัตถการที่ไม่ใช่แค่การตรวจหาความผิดปกติที่บริเวณปอดเท่านั้น แต่เป็นการตรวจอวัยวะบริเวณทรวงอกที่ครอบคลุมตั้งแต่ปอด หัวใจ และอวัยวะใกล้เคียง ซึ่งล้วนเป็นอวัยวะภายในที่มีความสำคัญต่อการทำงานของร่างกาย

อีกทั้งการอ่านผล Chest x-ray สามารถมองเห็นสภาพของปอดปกติ และปอดผิดปกติหรืออวัยวะใกล้เคียง ที่เราไม่สามารถเห็นด้วยตาเปล่าได้ เช่น ปอดมีจุดขาว ฝ้าในปอด เงาหัวใจ เป็นต้น และวิธีการตรวจนั้นก็มีความปลอดภัย และรวดเร็วมาก ผู้รับการตรวจจึงไม่จำเป็นต้องกังวล

หัวข้อที่น่าสนใจ

• เอกซเรย์ปอดสำคัญอย่างไร
  

• ประโยชน์ของการเอกซเรย์ปอด 
  

• Chest x-ray สามารถมองเห็นอะไรได้บ้าง 
  

• การตรวจ Chest x-ray เหมาะกับใครบ้าง
  

• ขั้นตอนการตรวจ
  

• การอ่านผล 
  

• คำถามที่พบบ่อย

Chest X-ray สามารถมองเห็นอะไรได้บ้าง

• ภาพ 2 มิติ ของ ปอดสองข้าง

• เงาหัวใจ สามารถบอกขนาดของหัวใจได้

• กระดูก แบ่งเป็น กระดูกซี่โครง ไหปลาร้า กระดูกสันหลังส่วนช่วงอก

• เงาของกะบังลม

• กรณีมีภาวะ หัวใจล้มเหลว สามารถเห็นเงาน้ำส่วนเกินในเยื่อหุ้มปอดได้

การตรวจ Chest X-ray เหมาะกับใครบ้าง

การตรวจ chest x-ray นั้นเหมาะกับการตรวจในหลายกรณี ไม่ว่าจะเป็น

• ผู้ที่ตรวจคัดกรองสุขภาพก่อนเข้าทำงาน 

• ผู้ที่ตรวจคัดกรองสุขภาพประจำปี 

• บุคคลที่มีความเสี่ยงต่างๆ  เช่น กำลังมีอาการไอ โดยเฉพาะ ไข้ ไอ มีเสมหะ ติดต่อกัน 3-4 วัน, ไอเรื้อรัง , สูบบุหรี่จัด (รวมไปถึงผู้รับควันบุหรี่มือสองเป็นประจำ) ,ผู้ป่วยโรคหัวใจ , ผู้ทำงานในพื้นที่ที่มีมลภาวะและสารพิษ เช่น เหมือง, แร่ เป็นต้น

หมายเหตุ: ทั้งหมดนี้เป็นเพียง การยกตัวอย่าง ทุกรายละเอียดจะต้องสัมพันธ์กับประวัติและการตรวจร่างกายคนไข้ ตามแต่ละบุคคล

คำถามที่พบบ่อย

ต้องงดอาหารหรือไม่

• ตอบ: การตรวจเอกซเรย์ปอด ไม่จำเป็นต้องงดการรับประทานอาหาร ผู้รับบริการสามารถรับประทานอาหารได้ตกปกติ 

ทำไมถึงควรหลีกเลี่ยงการสวมเครื่องประดับ หรือเสื้อผ้าที่มีโลหะตอนเข้ารับบริการ

• ตอบ: เพราะโลหะจะไปรบกวนรายละเอียดภาพถ่ายฟิล์ม X-ray ได้ครับ โดยเมื่อฉายรังสี จะพบว่าเงาสีขาวของโลหะแล้วแต่ชนิด ซึ่งจะบดบัง เนื้อปอด หรือ เงาหัวใจได้ครับ 

มีผลข้างเคียงหรือไม่

• ตอบ: การตรวจเอกซเรย์ปอดมีผลข้างเคียงแต่น้อยมาก เนื่องจากปริมาณรังสีที่ใช้ในการตรวจ X-ray ต่ำ ทำให้ความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งต่ำมาก ซึ่งน้อยกว่า 1 ใน ล้าน

รอผลนานไหม

• ตอบ: การรอผลไม่นาน เพียงไม่กี่นาทีหลังฉายรังสี ทั้งนี้ขึ้นกับอาการแสดงและประวัติของผู้เข้ารับการตรวจ

การเอ็กซเรย์ปอดมีผลกับการตั้งครรภ์หรือไม่ อย่างไร

• ตอบ: มีผลต่ำ โดยจากงานวิจัย พบว่าปริมาณรังสีจะเสี่ยงต่อทารก เมื่อทำการ X-ray สะสม มากกว่า 70,000 ครั้ง ขึ้นไป โดยหากเป็นการ X-ray หลังอายุครรภ์ 17 สัปดาห์ นั้นแทบไม่มีความเสี่ยงเลย

ทำไมต้องเอ็กซเรย์ปอดก่อนผ่าตัด

• ตอบ: ทำไมต้องเอกซเรย์ปอดก่อนผ่าตัด หนึ่งในสาเหตุสำคัญคือ การคัดกรองวัณโรค เนื่องจาก หลายๆกรณี การผ่าตัด หากมีการใส่ท่อช่วยหายใจ จะเป็นการทำให้วัณโรคฟุ้งกระจาย และเสี่ยงต่อทีมแพทย์และพยาบาล ทั้งทีมผ่าตัดและดมยา รวมถึงยังคัดกรองการติดเชื้อปอด ขนาดหัวใจ ก่อนการผ่าตัดอีกด้วย

เอกสารอ้างอิง

• X-Rays, Pregnancy and You, FDA

• Chest X-Ray, Johns Hopkins University School of Medicine

• Alveolar deposition of inhaled fine particulate matter increased risk of severity of pulmonary tuberculosis in the upper and middle lobes

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

  Hot Line 081-562-7722 กดโทรออก

  @qns9056c

  อินทัชเมดิแคร์คลินิกเวชกรรม

เรียบเรียงโดย นายแพทย์พันไมล์ เปรมัษเฐียร
  แก้ไขล่าสุด : 19/06/2024
 อนุญาตให้ใช้งานภาพโดยไม่ต้องขออนุญาต เฉพาะในเชิงให้ความรู้ หรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น โดยต้องให้เครดิตหรือแสดงแหล่งที่มาของ intouchmedicare.com