คือกลุ่มหลอดเลือดดำ ที่อยู่ใต้ชั้นเยื่อบุลำไส้ภายในรูทวารหนักปูดพอง (ขอด) ซึ่งจะตรวจพบได้เมื่อใช้กล้องส่องตรวจ แบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ
มีเลือดสด ๆ ไหลออกมาหลังจากอุจจาระ ไม่มีติ่งเนื้อยื่น เห็นหัวริดสีดวงได้โดยการส่องกล้องเท่านั้น
หัวริดสีดวงโผล่ออกมาเวลาเบ่งถ่ายอุจจาระ หัวริดสีดวงจะหดกลับเข้าเองหลังถ่ายอุจจจาระเสร็จ มีอาการคันและมีมูกบริเวณปากทวารหนัก
หัวริดสีดวงโผล่ออกมาเวลาเบ่งถ่ายอุจจาระไอ จาม ยกของหนักหรือออกกำลังกายไม่หดกลับเอง ต้องใช้นิ้วมือดันกลับ
หัวริดสีดวงโผล่ออกมาตลอดเวลา ไม่สามารถดันกลับได้เอง ผู้ป่วยจะเจ็บปวดมาก อาจเกิดการอักเสบ หรือมีแผลเมื่อเสียดสีกับเสื้อผ้า
ริดสีดวงทวารชนิดภายนอก คือ กลุ่มหลอดเลือดดำที่ อยู่ใต้ผิวหนังบริเวณปากทวารหนัก ปูดพอง (ขอด) ซึ่งสามารถมองเห็นและคลำได้เพราะผิวหนังรอบๆ ทวารจะถูกดันจนโป่งออกมา ผู้ป่วยจึงรู้สึกเจ็บปวด
รับประทานอาหารที่มีกากใย เช่น รำข้าว ช้าวซ้อมมือ งาดำ ผัก และผลไม้ทุกชนิด
ดื่มน้ำมาก ๆ อย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว การดื่มน้ำแก้วใหญ่ทันที หลังตื่นนอนตอนเช้า จะช่วยกระตุ้นการขับถ่ายได้
หลีกเลี่ยงอาหารที่อาจระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร เช่น อาหารรสจัด อาหารที่ไม่สุกสะอาด
หลีกเลี่ยงการดื่มชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
หลีกเลี่ยงการกลั้นหรือเบ่งถ่ายอุจจาระ และควรฝึกหัดการขับถ่ายให้เป็นเวลา
ทำความสะอาดทวารหนักภายหลังการขับถ่ายด้วยน้ำ เพื่อความสะอาดและลดการระคายเคือง
หลีกเลี่ยงการใช้ยาระบายอย่างรุนแรงหรือการสวน
ถ่ายอุจจาระเป็นประจำจนเป็นนิสัย
หลีกเลี่ยงการยกของหนัก
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะทำให้การทำงานของลำไส้ดีขึ้น
พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ
หลีกเลี่ยงความเครียด ทำจิตใจให้สบายอยู่เสมอ
ก้อนริดสีดวงมักจะใช้เวลาในการยุบแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความรุนแรงและการดูแลรักษา หากเป็นริดสีดวงภายนอก ที่เกิดการอักเสบหรือมีก้อนเลือดคลั่ง (thrombosed hemorrhoids) อาการมักจะดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ แต่หากไม่ได้รับการดูแลหรือมีปัจจัยกระตุ้น เช่น ท้องผูกหรือการเบ่งบ่อย อาจทำให้อาการยืดเยื้อได้
ในกรณีของ ริดสีดวงภายใน อาจมองไม่เห็นก้อนชัดเจน แต่ถ้ามีการย้อยหรือหลุดออกมา (prolapsed) แล้วกลับเข้าไปเองไม่ได้ การรักษาเพิ่มเติม เช่น การใช้ยาหรือการผ่าตัด อาจจำเป็น
ติ่งเนื้อที่ทวาร หรือที่เรียกว่า skin tags มักเกิดจากริดสีดวงที่หายแล้วหรือการระคายเคืองบริเวณทวารหนัก ติ่งเนื้อเหล่านี้ส่วนใหญ่ไม่สามารถยุบเองได้ เนื่องจากเป็นเนื้อเยื่อส่วนเกินที่เกิดขึ้นถาวร
ถ้าติ่งเนื้อไม่ก่อให้เกิดความเจ็บปวดหรืออาการใด ๆ ก็ไม่จำเป็นต้องรักษา แต่หากรบกวนการใช้ชีวิต เช่น รู้สึกระคายเคืองหรือมีปัญหาด้านความมั่นใจ การผ่าตัดเล็กเพื่อเอาออกอาจเป็นทางเลือก
โรคริดสีดวงที่ปล่อยไว้นานโดยไม่รักษาอาจก่อให้เกิดปัญหาหลายประการ
เลือดออกเรื้อรัง อาจนำไปสู่ภาวะโลหิตจาง ทำให้เกิดอาการอ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย
การอักเสบหรือติดเชื้อ อาจทำให้เกิดฝีหรือการบวมเจ็บบริเวณทวารหนัก
ริดสีดวงยื่นออกมาตลอดเวลา ในระยะที่ 4 ริดสีดวงจะมีขนาดใหญ่และยื่นออกมาแบบถาวร ไม่สามารถดันกลับเข้าไปได้เอง อาจต้องการการผ่าตัดรักษา
ดังนั้น หากมีอาการริดสีดวงที่รบกวนการใช้ชีวิต ควรพบแพทย์เพื่อตรวจและรับคำแนะนำในการรักษาอย่างเหมาะสม เช่น การใช้ยา การรัดยาง หรือการผ่าตัด ขึ้นอยู่กับความรุนแรงค่ะ
บทความที่น่าสนใจ
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม
Hot Line 081-562-7722 กดโทรออก
เรียบเรียงโดย แพทย์หญิงวรางคณา วิวัลย์ศิริกุล
แก้ไขล่าสุด : 22/01/2025
อนุญาตให้ใช้งานภาพโดยไม่ต้องขออนุญาต เฉพาะในเชิงให้ความรู้ หรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น โดยต้องให้เครดิตหรือแสดงแหล่งที่มาของ intouchmedicare.com